Candidate’s family situation and the decision-making process when applying for a position below professional qualifications

Authors

  • Ewelina Okoniewska
  • Sylwia Gwiazdowska-Stańczak

DOI:

https://doi.org/10.24917/20845596.12.15

Keywords:

recruitment process, family, development support, job search

Abstract

Currently, the issues of recruitment and job seeking are often explored by scientists. Both internal and external factors can be important for human behaviors in the recruitment process however the ability to maintain the “work-life balance” is important for life satisfaction achievement. In this context, the psychological analysis of the recruitment process should be taken into account. The article focused on examining the role of a persons’ family situation in decisions making process related to applying for a job for which they are overqualified. The presented study was focused to answer the question of how the family situation of a person applying for a job is related to his/her decisions about the work position he/she is going to apply for. As a part of the project, 302 participants in 11 cities in Poland aged 18 to 45 were fulfilled the Recruitment Decision Scale.

References

Biela, A., Chlewiński, Z., Walesa, C. (1978). Rozwój dokonywanych decyzji. Roczniki Filozoficzne,
26(4), 5-24.
Biela, A. (2008). Styl decyzyjny i stres menedżera. W: Z. Uchnast (red.), Współdziałanie.
Rywalizacja. Wybrane zagadnienia z psychologii kierowania (s. 69-79). Lublin: Towarzystwo
Naukowe KUL.
Biela, A. (2011). Informacja i decyzja w ekonomii behawioralnej. Lublin: Towarzystwo
Naukowe KUL.
Bohdziewicz, P. (2014). Zarządzanie zasobami ludzkimi jako obszar logistyki. Acta Universitatis
Nicolai Copernici. Zarządzanie, 41(2), 9-20.
Boxall, P., Purcell, J. (2008). Strategy and human resource management. New York: Palgrave
Macmillan.
Breaugh, J.A., Starke, M. (2000). Research on Employee Recruitment: So Many Remaining
Questions. Journal of Management, 26, 405-434.
Brzeziński J., Hornowska, E. (2003). Podstawowe metody badawcze - teoria i praktyka
testowania. W: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 1 (s. 389-
435). Gdańsk: GWP.
Carlson, K.D., Connerly, M.L., Mecham, R.L. (2002). Recruitment evaluation: The case for
assessing the quality of applicants attracted. Personal Psychology, 55(2), 461-490.
Chirkowska-Smolak, T. (2000). Aktywność bezrobotnych w świetle psychologicznych
modeli poszukiwania pracy. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 62(4),
147-166.
Chudzicka-Czupała, A. (2004). Bezrobocie. Różne oblicza wsparcia. Katowice: Wydawnictwo
Uniwersytetu Śląskiego.
Czechowska-Bieluga, M., Kanios, A., Sarzyńska, E. (2009). Profile kompetencji społecznych
osób pracujących i bezrobotnych. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii
Curie-Skłodowskiej.
Dąbrowska, K. (2014). Programy na rzecz równowagi życia zawodowego i rodzinnego.
Annales. Etyka w życiu gospodarczym, 17(2), 41-53.
Dajczak, K. (2007). Aspekt logistyczny selekcji pracowników. Zeszyty Naukowe Wydziału
Nauk Ekonomicznych Politechniki Koszalińskiej, 11, 75-87.
Drucker, P. (1993). Management: Tasks, Responsibilities, Practices. New York: Harper
Business.
Falkowski, A., Tyszka, T. (2001). Psychologia zachowań konsumenckich. Gdańsk: GWP.
Gwiazdowska-Stańczak, S., Sękowski, A.E. (2018). Rodzina uczniów zdolnych. Warszawa:
Difin.
Greenhaus, J.H., Beutell, N.J. (1985). Sources of conflict between work and family roles.
Academy of Management Review, 10, 76-88.
Greenhaus, J.H., Collins, K.M., Show, J.D. (2003). The relations between work-family balance
and quality of life. Journal of Vocational Behavior, 63(3), 510-531.
Grzegorczyk, A. (2003). Reklama w środowisku komunikacji rynkowej. Warszawa: Wydawnictwo
Wyższej Szkoły Promocji.
Michna, A., Grygiel, L., Grygiel, P. (2015). Rekrutacja oraz system motywacyjny pracowników
jako elementy zarządzania zasobami ludzkimi w wybranej jednostce administracji
publicznej. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Organizacja i Zarządzanie,
78(1928), 278-292.
Hacker, C. (1997). The costs of poor hiring decisions and how to avoid them. HR Focus,
74(10), 13-14.
Harn, T.J., Thornton, G.C. (1985). Recruiter counseling behaviors and applicant impressions.
Journal of Occupational Psychology, 58, 57-65.
Helgeson, V.S. (1993). Two important distinctions in social support: Kind of support and
perceived versus received. Journal of Applied Psychology, 23(10), 825-845.
Jakimiuk, B. (2019). Wsparcie społeczne w miejscu pracy jako czynnik kształtujący satysfakcję
zawodową. W: B. Jakimiuk (red.), Społeczne i jednostkowe konteksty pomocy,
wsparcia społecznego i poradnictwa, t. 2 (s. 207-220). Poznań: Wydawnictwo
Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Jakubowska, A. (2008). Podejmowanie decyzji i problem ich optymalizacji. W: S. Piocha,
R. Gabryszak (red.), Ekonomia menedżerska dla MSP w teorii i praktyce (s. 32-31).
Warszawa: Difin.
Kalbarczyk, A. (1999). Psychologiczne konsekwencje utraty pracy i bezrobocia. W:
G. Kranas (red.), Organizacja, praca, bezrobocie (s. 7-44). Warszawa: Wydawnictwo
Uniwersytetu Warszawskiego.
Kostrzewski, S., Woras-Kardas, H. (2015). Wpływ bezrobocia na zdrowie i jakość życia
osób w starszej grupie wieku produkcyjnego. Hygeia Public Health, 50(2), 372-382.
Kozielecki, J. (1975). Psychologiczna teoria decyzji. Warszawa: PWN.
Kozioł, L., Wojtowicz, A. (2016). Wybrane praktyki zarządcze a dobrostan pracowniczy.
Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej, Organizacja i Zarządzanie, 71, 165-177.
Lachowska, B.H. (2012). Praca i rodzina. Konflikt czy synergia? Lublin: Wydawnictwo
Naukowe KUL.
Lachowska, B.H. (2013). O znaczeniu modeli teoretycznych w badaniach rodziny. Family
Forum, 3, 11-23.
Lipińska-Grobelny, A. (2014). Od konfliktu do równowagi, czyli ewolucja poglądów na
relację między życiem zawodowym i pozazawodowym. W: R. Tomaszewska-Lipiec
(red.), Relacja praca - życie zawodowe drogą do zrównoważonego rozwoju jednostki
(s. 47-60). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Lipka, A. (2001). Logistyka personalna. Temporalne, kosztowe i jakościowe aspekty zarządzania
zasobami ludzkimi. Biblioteka Menedżera i Służby Pracowniczej, z. 212.
Bydgoszcz: Oficyna Wydawnicza Ośrodka Postępu Organizacyjnego.
Ludwiczyński, A. (2007). Alokacja zasobów ludzkich w organizacji. W: H. Król, A. Ludwiczyński
(red.), Zarządzanie zasobami ludzkimi. Warszawa: PWN.
Michoń, P. (2017). Wpływ bezrobocia na subiektywny dobrostan osób młodych w Polsce.
Polityka Społeczna, 521(8), 41-47.
Newell, A., Simon, H.A. (1972). Human problem solving. Englewood Cliffs: Prentice Hall.
Payne, R.L., Jines, J.G. (1987). Measurement and methodological issues in social support.
In: S.V. Kasl, C.L. Cooper (Eds.), Stress and health: Issues in research methodology
(pp. 167-205). New York: John Wiley & Sons Ltd.
Penc, J. (2005). Role i umiejętności menedżerskie. Warszawa: Difin.
Peplińska, A., Sadowska, A. (2014). Osobowościowe predykatory równoważenia ról
zawodowych i rodzinnych wśród kobiet. Polskie Forum Psychologiczne, 19(1),
110-125.
Plopa, M. (1996). Some personality antecedents of responses to loneliness stress in sea-
-isolation conditions. Przegląd Psychologiczny, 39(1-2), 161-176.
Plopa, M. (2007). Psychologia rodziny. Teoria, badania. Kraków: Oficyna Wydawnicza
Impuls.
Pocztowski, A. (2003). Zarządzanie zasobami ludzkimi. Warszawa: Polskie Wydawnictwo
Ekonomiczne.
Polańska, A. (1999). Zarządzanie personelem. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu
Gdańskiego.
Pratt, L. (1991). The social support functions of the family. In: B. Bandura, I. Kicbusch
(Eds.), Health promotion research: Towards a new social epidemiology (pp. 229-
250). Copenhagen: World Health Organization for Europe.
Pyrek, R. (2004). Proces rekrutacji pracowników w małych i średnich przedsiębiorstwach.
Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie, 5,
97-110.
Rafalik, M., Woźniak, J. (2018). Postrzeganie uczciwości nowych i tradycyjnych narzędzi
selekcyjnych. Humanizacja Pracy, 4(294), 61-77.
Rehlich, B., Pawtel, J. (2006). Rekrutacja i selekcja w Elektrobudowie SA. Zarządzanie
Zasobami Ludzkimi, 2, 48-60.
Robak, E., Słocińska, A. (2014). Umiejętność równoważenia życia zawodowego z osobistym
w aspekcie wartościowania pracy. W: R. Tomaszewska-Lipiec (red.), Relacja
praca - życie zawodowe drogą do zrównoważonego rozwoju jednostki (s. 113-118).
Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Rohrbaugh, C.C., Shanteau, J. (1999). Context, Process, and Experience: Research on Applied
Judgment and Decision Making. In: F.T. Durso (Eds.), Handbook of Applied Cognition
(pp. 115-139). Chichester: Wiley.
Sadowska-Snarska, C. (2014). Koncepcja równowagi praca - życie w kontekście zmian
zachodzących w sferze ekonomicznej i społecznej. W: R. Tomaszewska-Lipiec
(red.), Relacje praca - życie zawodowe drogą do zrównoważonego rozwoju jednostki
(s. 21-46). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Sak-Skowron, M., Skowron, Ł. (2017). Determinanty satysfakcji z pracy - studium teoretyczne.
Marketing i Zarządzanie, 2(48), 243-253.
Simon, H.A. (1994). Administrative behavior: A study of decision-making processes in administrative
organization. How organizations can be understood in terms of decision
processes. New York: The Macmillan Company.
Sirgy, M.J., Lee, D.J. (2016). Work-Life Balance: A Quality of Life Model. Applied Research
in Quality of Life, 11(4), 1059-1082.
Smoder, A. (2015). Czas pracy a problemy równowagi między pracą i życiem pozazawodowym.
Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i Praktyka, 3, 132-148.
Smorczewska, B. (2008). Cele osób rozpoczynających karierę zawodową a ich przystosowanie
do pracy. Katowice: Uniwersytet Śląski [nieopublikowana praca doktorska].
Suchar, M. (2009). Rekrutacja i selekcja personelu. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Svenson, O. (1992). Differentiation and consolidation theory of human decision making:
A frame of reference for the study of pre- and postdecision process. Acta Psychologica,
80, 143-172.
Svenson, O. (2011). Post decision consolidation in large group decision making. Scandinavian
Journal of Psychology, 52, 320-328.
Szkop, K. (2012). Trafność metod doboru personelu wykorzystywanych w przedsiębiorstwie.
W: A. Grzegorczyk (red.), Procesy decyzyjne w warunkach niepewności
(s. 110-134). Warszawa: Wyższa Szkoła Promocji, Mediów i Show Businessu.
Szukalski, S.M., Wodnicka, M. (2016). Outsourcing metodyka przygotowywania procesów
i ocena efektywności. Warszawa: Difin.
Ślebarska, K. (2010). Brak pracy a dobrostan człowieka - czy długotrwale bezrobotni
skazani są na bezradność? W: K. Popiołek, A. Chudzicka-Czupała (red.), Czas w życiu
człowieka (s. 254-272). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Thoits, P.A. (1985). Social support and psychological well-being: Theoretical possibilities.
In: J.G. Sarson, B.R. Sarson (Eds.), Social Support Theory, Research and Replications
(pp. 51-72). Dortrecht: Springer.
Tomaszewska-Lipiec, R. (2014). Równowaga praca-życia pozazawodowe czynnikiem
wspomagającym rozwój zawodowy. Polityka Społeczna, 3, 17-22.
Turban, D.B., Campion, J.E., Eyring, A.R. (1995). Factors related to job acceptance decisions
of college recruits. Journal of Vocational Behavior, 47, 688-702.
Tymińska, J. (2019), Pozyskiwanie i motywowanie pracowników na przykładzie firmy
Adampol S.A. Akademia Zarządzania, 3(1), 39-49.
Tyszka, T. (2010) Decyzje. Perspektywa psychologiczna i ekonomiczna. Warszawa: Wydawnictwo
Naukowe Scholar.
Wieczorkowska, G., Król, D., Król, G. (1999). Wybrane czynniki wpływające na subiektywną
łatwość zmiany zawodu i pracy. W: G. Kranas (red.), Organizacja praca bezrobocie
(s. 59-84). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Wilcox, B.L., Vernberg, E.M. (1985). Conceptual and methodological issues in social support.
In: J.G. Sarson, B.R. Sarson (Eds.), Social support: Theory, research and applications
(pp. 373-392). Dordrecht: Springer.
Wierzbicki, A.P. (2018). Teoria i praktyka wspomagania decyzji. Warszawa: Wydawnictwo
Uniwersytetu Warszawskiego.
Woźniak, J. (2013). Rekrutacja - teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe
PWN.

Published

2019-12-01

How to Cite

Okoniewska, E., & Gwiazdowska-Stańczak, S. (2019). Candidate’s family situation and the decision-making process when applying for a position below professional qualifications. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Psychologica, 12, 298. https://doi.org/10.24917/20845596.12.15

Issue

Section

Articles