Sytuacja rodzinna a podejmowanie decyzji o udziale w rekrutacji na stanowisko poniżej własnych kwalifikacji

Autor

  • Ewelina Okoniewska
  • Sylwia Gwiazdowska-Stańczak

DOI:

https://doi.org/10.24917/20845596.12.15

Słowa kluczowe:

proces rekrutacji, poszukiwanie pracy, rodzina, wspomaganie rozwoju

Abstrakt

W dzisiejszych czasach zagadnienia rekrutacji oraz poszukiwania pracy są tematami ważnymi i często poruszanymi przez naukowców z różnych dziedzin. Zarówno czynniki wewnętrzne, jak i zewnętrzne mogą mieć znaczenie względem funkcjonowania człowieka w procesie rekrutacji. Istotna dla odczuwania satysfakcji z całości życia, w tym z pełnionej roli zawodowej, jest umiejętność zachowania względnej równowagi między inwestowaniem czasu i energii w różne obszary zaangażowań człowieka. Idea względnego równoważenia aktywności w poszczególnych sferach życia jednostki opisywana jest w wielu ujęciach pod pojęciem work-life balance. W tym kontekście psychologiczna analiza procesu rekrutacji oprócz kompetencji zawodowych powinna uwzględniać również inne sfery funkcjonowania osoby ubiegającej się o pracę. Autorki niniejszego tekstu skoncentrowały się na badaniu znaczenia sytuacji rodzinnej wobec podejmowania przez osobę decyzji o udziale w rekrutacji na stanowiska poniżej posiadanych kwalifikacji. Celem przeprowadzonych badań była odpowiedź na pytanie, jak aktualna sytuacja rodzinna osoby przystępującej do rekrutacji wiąże się z jej decyzjami o miejscach, w których skłonna jest szukać pracy. W ramach projektu przebadano w 11 miastach w Polsce 302 kandydatów w wieku od 18 do 45 r.ż., wykorzystując autorskie narzędzie do pomiaru zmiennych istotnych dla podjęcia decyzji o aplikowaniu na określone stanowisko pracy - Skali Decyzji Rekrutacyjnej.

Bibliografia

Biela, A., Chlewiński, Z., Walesa, C. (1978). Rozwój dokonywanych decyzji. Roczniki Filozoficzne,
26(4), 5-24.
Biela, A. (2008). Styl decyzyjny i stres menedżera. W: Z. Uchnast (red.), Współdziałanie.
Rywalizacja. Wybrane zagadnienia z psychologii kierowania (s. 69-79). Lublin: Towarzystwo
Naukowe KUL.
Biela, A. (2011). Informacja i decyzja w ekonomii behawioralnej. Lublin: Towarzystwo
Naukowe KUL.
Bohdziewicz, P. (2014). Zarządzanie zasobami ludzkimi jako obszar logistyki. Acta Universitatis
Nicolai Copernici. Zarządzanie, 41(2), 9-20.
Boxall, P., Purcell, J. (2008). Strategy and human resource management. New York: Palgrave
Macmillan.
Breaugh, J.A., Starke, M. (2000). Research on Employee Recruitment: So Many Remaining
Questions. Journal of Management, 26, 405-434.
Brzeziński J., Hornowska, E. (2003). Podstawowe metody badawcze - teoria i praktyka
testowania. W: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 1 (s. 389-
435). Gdańsk: GWP.
Carlson, K.D., Connerly, M.L., Mecham, R.L. (2002). Recruitment evaluation: The case for
assessing the quality of applicants attracted. Personal Psychology, 55(2), 461-490.
Chirkowska-Smolak, T. (2000). Aktywność bezrobotnych w świetle psychologicznych
modeli poszukiwania pracy. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 62(4),
147-166.
Chudzicka-Czupała, A. (2004). Bezrobocie. Różne oblicza wsparcia. Katowice: Wydawnictwo
Uniwersytetu Śląskiego.
Czechowska-Bieluga, M., Kanios, A., Sarzyńska, E. (2009). Profile kompetencji społecznych
osób pracujących i bezrobotnych. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii
Curie-Skłodowskiej.
Dąbrowska, K. (2014). Programy na rzecz równowagi życia zawodowego i rodzinnego.
Annales. Etyka w życiu gospodarczym, 17(2), 41-53.
Dajczak, K. (2007). Aspekt logistyczny selekcji pracowników. Zeszyty Naukowe Wydziału
Nauk Ekonomicznych Politechniki Koszalińskiej, 11, 75-87.
Drucker, P. (1993). Management: Tasks, Responsibilities, Practices. New York: Harper
Business.
Falkowski, A., Tyszka, T. (2001). Psychologia zachowań konsumenckich. Gdańsk: GWP.
Gwiazdowska-Stańczak, S., Sękowski, A.E. (2018). Rodzina uczniów zdolnych. Warszawa:
Difin.
Greenhaus, J.H., Beutell, N.J. (1985). Sources of conflict between work and family roles.
Academy of Management Review, 10, 76-88.
Greenhaus, J.H., Collins, K.M., Show, J.D. (2003). The relations between work-family balance
and quality of life. Journal of Vocational Behavior, 63(3), 510-531.
Grzegorczyk, A. (2003). Reklama w środowisku komunikacji rynkowej. Warszawa: Wydawnictwo
Wyższej Szkoły Promocji.
Michna, A., Grygiel, L., Grygiel, P. (2015). Rekrutacja oraz system motywacyjny pracowników
jako elementy zarządzania zasobami ludzkimi w wybranej jednostce administracji
publicznej. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Organizacja i Zarządzanie,
78(1928), 278-292.
Hacker, C. (1997). The costs of poor hiring decisions and how to avoid them. HR Focus,
74(10), 13-14.
Harn, T.J., Thornton, G.C. (1985). Recruiter counseling behaviors and applicant impressions.
Journal of Occupational Psychology, 58, 57-65.
Helgeson, V.S. (1993). Two important distinctions in social support: Kind of support and
perceived versus received. Journal of Applied Psychology, 23(10), 825-845.
Jakimiuk, B. (2019). Wsparcie społeczne w miejscu pracy jako czynnik kształtujący satysfakcję
zawodową. W: B. Jakimiuk (red.), Społeczne i jednostkowe konteksty pomocy,
wsparcia społecznego i poradnictwa, t. 2 (s. 207-220). Poznań: Wydawnictwo
Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Jakubowska, A. (2008). Podejmowanie decyzji i problem ich optymalizacji. W: S. Piocha,
R. Gabryszak (red.), Ekonomia menedżerska dla MSP w teorii i praktyce (s. 32-31).
Warszawa: Difin.
Kalbarczyk, A. (1999). Psychologiczne konsekwencje utraty pracy i bezrobocia. W:
G. Kranas (red.), Organizacja, praca, bezrobocie (s. 7-44). Warszawa: Wydawnictwo
Uniwersytetu Warszawskiego.
Kostrzewski, S., Woras-Kardas, H. (2015). Wpływ bezrobocia na zdrowie i jakość życia
osób w starszej grupie wieku produkcyjnego. Hygeia Public Health, 50(2), 372-382.
Kozielecki, J. (1975). Psychologiczna teoria decyzji. Warszawa: PWN.
Kozioł, L., Wojtowicz, A. (2016). Wybrane praktyki zarządcze a dobrostan pracowniczy.
Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej, Organizacja i Zarządzanie, 71, 165-177.
Lachowska, B.H. (2012). Praca i rodzina. Konflikt czy synergia? Lublin: Wydawnictwo
Naukowe KUL.
Lachowska, B.H. (2013). O znaczeniu modeli teoretycznych w badaniach rodziny. Family
Forum, 3, 11-23.
Lipińska-Grobelny, A. (2014). Od konfliktu do równowagi, czyli ewolucja poglądów na
relację między życiem zawodowym i pozazawodowym. W: R. Tomaszewska-Lipiec
(red.), Relacja praca - życie zawodowe drogą do zrównoważonego rozwoju jednostki
(s. 47-60). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Lipka, A. (2001). Logistyka personalna. Temporalne, kosztowe i jakościowe aspekty zarządzania
zasobami ludzkimi. Biblioteka Menedżera i Służby Pracowniczej, z. 212.
Bydgoszcz: Oficyna Wydawnicza Ośrodka Postępu Organizacyjnego.
Ludwiczyński, A. (2007). Alokacja zasobów ludzkich w organizacji. W: H. Król, A. Ludwiczyński
(red.), Zarządzanie zasobami ludzkimi. Warszawa: PWN.
Michoń, P. (2017). Wpływ bezrobocia na subiektywny dobrostan osób młodych w Polsce.
Polityka Społeczna, 521(8), 41-47.
Newell, A., Simon, H.A. (1972). Human problem solving. Englewood Cliffs: Prentice Hall.
Payne, R.L., Jines, J.G. (1987). Measurement and methodological issues in social support.
In: S.V. Kasl, C.L. Cooper (Eds.), Stress and health: Issues in research methodology
(pp. 167-205). New York: John Wiley & Sons Ltd.
Penc, J. (2005). Role i umiejętności menedżerskie. Warszawa: Difin.
Peplińska, A., Sadowska, A. (2014). Osobowościowe predykatory równoważenia ról
zawodowych i rodzinnych wśród kobiet. Polskie Forum Psychologiczne, 19(1),
110-125.
Plopa, M. (1996). Some personality antecedents of responses to loneliness stress in sea-
-isolation conditions. Przegląd Psychologiczny, 39(1-2), 161-176.
Plopa, M. (2007). Psychologia rodziny. Teoria, badania. Kraków: Oficyna Wydawnicza
Impuls.
Pocztowski, A. (2003). Zarządzanie zasobami ludzkimi. Warszawa: Polskie Wydawnictwo
Ekonomiczne.
Polańska, A. (1999). Zarządzanie personelem. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu
Gdańskiego.
Pratt, L. (1991). The social support functions of the family. In: B. Bandura, I. Kicbusch
(Eds.), Health promotion research: Towards a new social epidemiology (pp. 229-
250). Copenhagen: World Health Organization for Europe.
Pyrek, R. (2004). Proces rekrutacji pracowników w małych i średnich przedsiębiorstwach.
Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie, 5,
97-110.
Rafalik, M., Woźniak, J. (2018). Postrzeganie uczciwości nowych i tradycyjnych narzędzi
selekcyjnych. Humanizacja Pracy, 4(294), 61-77.
Rehlich, B., Pawtel, J. (2006). Rekrutacja i selekcja w Elektrobudowie SA. Zarządzanie
Zasobami Ludzkimi, 2, 48-60.
Robak, E., Słocińska, A. (2014). Umiejętność równoważenia życia zawodowego z osobistym
w aspekcie wartościowania pracy. W: R. Tomaszewska-Lipiec (red.), Relacja
praca - życie zawodowe drogą do zrównoważonego rozwoju jednostki (s. 113-118).
Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Rohrbaugh, C.C., Shanteau, J. (1999). Context, Process, and Experience: Research on Applied
Judgment and Decision Making. In: F.T. Durso (Eds.), Handbook of Applied Cognition
(pp. 115-139). Chichester: Wiley.
Sadowska-Snarska, C. (2014). Koncepcja równowagi praca - życie w kontekście zmian
zachodzących w sferze ekonomicznej i społecznej. W: R. Tomaszewska-Lipiec
(red.), Relacje praca - życie zawodowe drogą do zrównoważonego rozwoju jednostki
(s. 21-46). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Sak-Skowron, M., Skowron, Ł. (2017). Determinanty satysfakcji z pracy - studium teoretyczne.
Marketing i Zarządzanie, 2(48), 243-253.
Simon, H.A. (1994). Administrative behavior: A study of decision-making processes in administrative
organization. How organizations can be understood in terms of decision
processes. New York: The Macmillan Company.
Sirgy, M.J., Lee, D.J. (2016). Work-Life Balance: A Quality of Life Model. Applied Research
in Quality of Life, 11(4), 1059-1082.
Smoder, A. (2015). Czas pracy a problemy równowagi między pracą i życiem pozazawodowym.
Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i Praktyka, 3, 132-148.
Smorczewska, B. (2008). Cele osób rozpoczynających karierę zawodową a ich przystosowanie
do pracy. Katowice: Uniwersytet Śląski [nieopublikowana praca doktorska].
Suchar, M. (2009). Rekrutacja i selekcja personelu. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Svenson, O. (1992). Differentiation and consolidation theory of human decision making:
A frame of reference for the study of pre- and postdecision process. Acta Psychologica,
80, 143-172.
Svenson, O. (2011). Post decision consolidation in large group decision making. Scandinavian
Journal of Psychology, 52, 320-328.
Szkop, K. (2012). Trafność metod doboru personelu wykorzystywanych w przedsiębiorstwie.
W: A. Grzegorczyk (red.), Procesy decyzyjne w warunkach niepewności
(s. 110-134). Warszawa: Wyższa Szkoła Promocji, Mediów i Show Businessu.
Szukalski, S.M., Wodnicka, M. (2016). Outsourcing metodyka przygotowywania procesów
i ocena efektywności. Warszawa: Difin.
Ślebarska, K. (2010). Brak pracy a dobrostan człowieka - czy długotrwale bezrobotni
skazani są na bezradność? W: K. Popiołek, A. Chudzicka-Czupała (red.), Czas w życiu
człowieka (s. 254-272). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Thoits, P.A. (1985). Social support and psychological well-being: Theoretical possibilities.
In: J.G. Sarson, B.R. Sarson (Eds.), Social Support Theory, Research and Replications
(pp. 51-72). Dortrecht: Springer.
Tomaszewska-Lipiec, R. (2014). Równowaga praca-życia pozazawodowe czynnikiem
wspomagającym rozwój zawodowy. Polityka Społeczna, 3, 17-22.
Turban, D.B., Campion, J.E., Eyring, A.R. (1995). Factors related to job acceptance decisions
of college recruits. Journal of Vocational Behavior, 47, 688-702.
Tymińska, J. (2019), Pozyskiwanie i motywowanie pracowników na przykładzie firmy
Adampol S.A. Akademia Zarządzania, 3(1), 39-49.
Tyszka, T. (2010) Decyzje. Perspektywa psychologiczna i ekonomiczna. Warszawa: Wydawnictwo
Naukowe Scholar.
Wieczorkowska, G., Król, D., Król, G. (1999). Wybrane czynniki wpływające na subiektywną
łatwość zmiany zawodu i pracy. W: G. Kranas (red.), Organizacja praca bezrobocie
(s. 59-84). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Wilcox, B.L., Vernberg, E.M. (1985). Conceptual and methodological issues in social support.
In: J.G. Sarson, B.R. Sarson (Eds.), Social support: Theory, research and applications
(pp. 373-392). Dordrecht: Springer.
Wierzbicki, A.P. (2018). Teoria i praktyka wspomagania decyzji. Warszawa: Wydawnictwo
Uniwersytetu Warszawskiego.
Woźniak, J. (2013). Rekrutacja - teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe
PWN.

Pobrania

Opublikowane

2019-12-01

Jak cytować

Okoniewska, E., & Gwiazdowska-Stańczak, S. (2019). Sytuacja rodzinna a podejmowanie decyzji o udziale w rekrutacji na stanowisko poniżej własnych kwalifikacji. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Psychologica, 12, 298. https://doi.org/10.24917/20845596.12.15

Numer

Dział

Artykuły