Family resilience – a new research challenge
DOI:
https://doi.org/10.24917/20845596.11.4Keywords:
family, crisis, family resilience, research modelsAbstract
Researchers and practitioners dealing with the concept of resilience focus mainly on resilience in relation to the individual. However, there are relatively few studies devoted to family resilience. This situation is slowly changing. The need to look at the family, not only from the perspective of dysfunction, but also through its strengths and resources, is evident. Reliable research on family resilience processes, is needed to describe their properties and methods of action. Information obtained in this way will guide psychologists, practitioners, and therapists working in the field of prevention to strengthen the resilience of the family. In order for the conducted research to be reliable, allowing for the comparison of the obtained data, it is important for it to be embedded in theory. The purpose of this article is to present and briefly characterize the concepts and models of family resilience that can form the theoretical basis for research carried out in the area of family resilience.References
Blacka, K., & Lobo, M. (2008). A conceptual review of family resilience factors. Journal of
Family Nursing, 14 (1), 33-55.
Borucka, A., Ostaszewski, K. (2008). Koncepcja resilience. Kluczowe pojęcia i wybrane
zagadnienia. Medycyna Wieku Rozwojowego, 12 (2), 587-597.
Borucka, A., Ostaszewski, K. (2012). Czynniki i procesy resilience wśród dzieci krzywdzonych.
Dziecko Krzywdzone , 3(40), 7-26.
Bowlny, J. (2007). Przywiązanie. Warszawa: Wydawnictwo PWN
Braun-Gałkowska, M. (2007). Poznanie sytemu rodzinnego. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Burr, W.R. (1973). Theory construction and the sociology of the family. New York: Wiley.
Coyle, J.P., Nochajski, T., Maguin, E., Safyer, E., DeWit , D., & Macdonald, S. (2009). An
explorary study of the nature of family resilience in families affected by parental
alcohol abuse. Journal of Family Issues, 30(12), 1606-1623.
Czabała, J.Cz. (1988). Rodzina a zaburzenia psychiczne. Kraków: Instytut Psychoneurologiczny.
De Barbaro, B. (1999). Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Kraków: Wydawnictwo
Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Garmezy, N. (1985). Stress-Resistant Children: The Search for Protective Factors. In
J. Stevenson (Eds.), Recent Research in Developmental Psychopathology, (pp. 213-
234). Pergamon Press, Oxford - New York - Toronto - Sydney - Paris - Frankfurt.
Gąsior, K. (2014). Prężność rodzinna - nowe wyzwanie dla profilaktyki. Resocjalizacja
Polska, 6, 79-88.
Grzegorzewska, I. (2013). Odporność psychiczna dzieci alkoholików. Warszawa: Wydawnictwo
Naukowe Scholar.
Heszen, I., Sęk, H. (2007). Psychologia zdrowia. Warszawa: PWN
Hill, R. (1949). Families under stress: adjustment to the crises of war separation and Reunion.
New York: Harper and Brothers.
Janicka, I., Liberska, H. (2014). Psychologia rodziny. Warszawa: PWN.
Józefik, B., Iniewicz, G. (2008). Koncepcja przywiązania. Od teorii do praktyki klinicznej.
Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Juczyński, Z. (2009). Pomnażanie i wzbogacanie zasobów własnego zdrowia. Polskie Forum
Psychologiczne, 4(1), 17-32.
Junik, W. (2011). Resilience. Teoria, badania, praktyka. Warszawa: PARPAPEMIA.
Jurczyńska, J. (2011). Wspomaganie procesu budowania prężności u dzieci i młodzieży
zagrożonych rozwojem zespołu zachowań problemowych poprzez wzmacnianie
relacji z rodzicami. In W. Junik (Eds.), Resilience, (pp. 147-162). Warszawa PARPAMEDIA.
Kaleta, K. (2013). Uczeń w kontekście rodziny. In J. Szczurkowska, A. Mazur. (Eds.), Wokół
roli i zadań pedagoga i psychologa w szkole, (pp. 53-75). Kielce: Wydawnictwo
Pedagogiczne ZNP Spółka z o. o.
Lachowska, B.H. (2012). Praca i rodzina. Konflikt czy synergia ? Lublin: Wydawnictwo:
KUL.
Lachowska, B.H. (2013). O znaczeniu modeli teoretycznych w badaniach rodziny. Family
Forum, 3, 11-23.
Lachowska, B.H.(2014). Pozytywna psychologia rodziny - w teorii i praktyce. In I. Janicka,
H. Liberska. (Eds.), Psychologia rodziny, (pp. 539-554). Warszawa: PWN.
Liberska, H., Suwalska, D. (2011). Styl przywiązania a relacje partnerskie we wczesnej
dorosłości. Psychologia rozwojowa, 16 (1), 25-39.
Liu, S., & Potměšil, M. (2012). A Comparative Study of Family Resilience. Annales Universitatis
Paedagogicae Cracoviensis Studia Psychologica V., 28-43.
Mangham, C., Mc Graht, P., Reid, G., & Stewart M. (1995). Resilience: Relevance to health
promotion. Detailed analysis. Unpublished report, Dalgousie: Atlantic Health Promotion
Centre.
McCubbin, H.I., & Patterson, J.M. (1983). Family stress and adaptation to crises: a Double
ABCX Model of family behavior. In D.W. Olson, & R.C. Miller (Eds.), Family Studied
Review Yearbook. 1, (pp. 87-106). Beverly Hills: Sage.
McCubbin, M.A., McCubbin, H.I., & Thompson, A.I. (1996). Resiliency in families. A conceptual
model of family adjustment and adaptation in response to stress and crises.
In H.I. McCubbin, A.I. Thompson, & M.A. McCubbin (Eds.), Family Assessment: Resiliency,
Coping and Adaptation- Inventories for Research and Practice, (pp. 1-64).
Madison: University of Wisconsin System.
McCubin, M.A., & McCubin, H.I. (1993). Familes coping with illness: The resiliencecy Model
of Family Stress, Adjustment and Adaptation. In C. Danielson, B. Hamel- Bissell,
& P. Winstead-Fry (Eds.), Families, Health and Illness: Perspectives on Coping and
Intervention, (pp. 21-64). St. Louis Missouri.
Mudrecka, I. (2013). Wykorzystanie koncepcji «resilience» w profilaktyce niedostosowania
społecznego i resocjalizacji. Resocjalizacja Polska, 5, 49-61.
Nadrowsk, N., Błażek, M., Lewandowska-Walter, A. (2017). Family resilience - definition
of construct and preliminary results of the Polish adaptation of the Family Resilience
Addessment Scale (FRAS). Current Issues in Personality Psychology. Volume 5(4),
313-322.
Ongińska-Bulik, N., Juczyński, Z. (2011). Prężność u dzieci i młodzieży - charakterystyka
i pomiar . Polska skala SPP-18. Polskie Forum Psychologiczne, 16, (1), 7-28.
Oxford Advance Learner’s Dictionary (2015). (9th Edition). Publishing house: Cornelsen
Verlagskontor GmbH.
Patterson, J.M. (2002). Understanding family resilience. Journal of Clinical Psychology.
58, (3),234-246.
Pietras T. (2014). Współczesne nurty w terapii rodzin. In I. Janicka, H. Liberska (Eds.),
Psychologia rodziny, (pp. 528-534). Warszawa: PWN.
Potměšil, M., & Pospíšil, J. (2013) Resilience factors in families of children with hearing
impairment. Psychologia Rozwojowa. 18, 1, 9-25.
Potměšilová, P. (2013). Disablised child in the family (A case study of the family resilience
process). Paidagogos, 1, 10, 144-161.
Rutter, M. (1987). Psychosocial resilience and protective mechanisms. American Journal
of Orthopsychiatry, 57, (3), 316-331.
Sikorska, I. (2016). Odporność psychiczna w okresie dzieciństwa. Kraków: Wydawnictwo
Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Sixbey, M.T. (2005). Development of the family resilience constructs (Master’s thesis).
https://education. ufl.edu/counselor- education/dissertations-list/ (access
25.10.2018).
Tryjarska, B. (2017). Style przywiązania partnerów a zadowolenie ze związku. In K. Lubiewska
(Eds.), Przywiązanie. Związki intymne, osobowość oraz problematykia kliniczno-
terapeutyczna, (pp. 13-30). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza
Wielkiego.
Van Breda, A.D. (2001). Resilience theory: A literature review. Pretoria, South Africa. https://
www.vanbreda.org /(access 22.08.2018).
Walch, F. (2012). Family resilience. Strengths for et through adversity. In F. Walsh (Eds.),
Normal family processes, (pp. 399-427). New York: Guilford Press.
Walsh, F. (1996). The concept of family resilience: crisis and challenge. Family Process,
35, 261-181.
Walsh, F. (2006). Strengthening family resilience. New York: Guilford Press
Welch, G.L., Harrist, A. (Eds.) (2017). Family Resilience and Chronic Illness. Interdisciplinary
and Translational Perspectives. New York: Springer
Werner, E. (1994). Overcoming the odds. Developmental and Behavioral Pediatrics, 15,
(2), 131-136
Werner, E.E. (2000). Protective factors and individual resilience. In J.P. Shonkoff & S.J.
Meisels (Eds.), Handbook of early childhood intervention. Second edition, (pp. 113-
132). Cambridge: Cambridge University Press.
Family Nursing, 14 (1), 33-55.
Borucka, A., Ostaszewski, K. (2008). Koncepcja resilience. Kluczowe pojęcia i wybrane
zagadnienia. Medycyna Wieku Rozwojowego, 12 (2), 587-597.
Borucka, A., Ostaszewski, K. (2012). Czynniki i procesy resilience wśród dzieci krzywdzonych.
Dziecko Krzywdzone , 3(40), 7-26.
Bowlny, J. (2007). Przywiązanie. Warszawa: Wydawnictwo PWN
Braun-Gałkowska, M. (2007). Poznanie sytemu rodzinnego. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Burr, W.R. (1973). Theory construction and the sociology of the family. New York: Wiley.
Coyle, J.P., Nochajski, T., Maguin, E., Safyer, E., DeWit , D., & Macdonald, S. (2009). An
explorary study of the nature of family resilience in families affected by parental
alcohol abuse. Journal of Family Issues, 30(12), 1606-1623.
Czabała, J.Cz. (1988). Rodzina a zaburzenia psychiczne. Kraków: Instytut Psychoneurologiczny.
De Barbaro, B. (1999). Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Kraków: Wydawnictwo
Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Garmezy, N. (1985). Stress-Resistant Children: The Search for Protective Factors. In
J. Stevenson (Eds.), Recent Research in Developmental Psychopathology, (pp. 213-
234). Pergamon Press, Oxford - New York - Toronto - Sydney - Paris - Frankfurt.
Gąsior, K. (2014). Prężność rodzinna - nowe wyzwanie dla profilaktyki. Resocjalizacja
Polska, 6, 79-88.
Grzegorzewska, I. (2013). Odporność psychiczna dzieci alkoholików. Warszawa: Wydawnictwo
Naukowe Scholar.
Heszen, I., Sęk, H. (2007). Psychologia zdrowia. Warszawa: PWN
Hill, R. (1949). Families under stress: adjustment to the crises of war separation and Reunion.
New York: Harper and Brothers.
Janicka, I., Liberska, H. (2014). Psychologia rodziny. Warszawa: PWN.
Józefik, B., Iniewicz, G. (2008). Koncepcja przywiązania. Od teorii do praktyki klinicznej.
Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Juczyński, Z. (2009). Pomnażanie i wzbogacanie zasobów własnego zdrowia. Polskie Forum
Psychologiczne, 4(1), 17-32.
Junik, W. (2011). Resilience. Teoria, badania, praktyka. Warszawa: PARPAPEMIA.
Jurczyńska, J. (2011). Wspomaganie procesu budowania prężności u dzieci i młodzieży
zagrożonych rozwojem zespołu zachowań problemowych poprzez wzmacnianie
relacji z rodzicami. In W. Junik (Eds.), Resilience, (pp. 147-162). Warszawa PARPAMEDIA.
Kaleta, K. (2013). Uczeń w kontekście rodziny. In J. Szczurkowska, A. Mazur. (Eds.), Wokół
roli i zadań pedagoga i psychologa w szkole, (pp. 53-75). Kielce: Wydawnictwo
Pedagogiczne ZNP Spółka z o. o.
Lachowska, B.H. (2012). Praca i rodzina. Konflikt czy synergia ? Lublin: Wydawnictwo:
KUL.
Lachowska, B.H. (2013). O znaczeniu modeli teoretycznych w badaniach rodziny. Family
Forum, 3, 11-23.
Lachowska, B.H.(2014). Pozytywna psychologia rodziny - w teorii i praktyce. In I. Janicka,
H. Liberska. (Eds.), Psychologia rodziny, (pp. 539-554). Warszawa: PWN.
Liberska, H., Suwalska, D. (2011). Styl przywiązania a relacje partnerskie we wczesnej
dorosłości. Psychologia rozwojowa, 16 (1), 25-39.
Liu, S., & Potměšil, M. (2012). A Comparative Study of Family Resilience. Annales Universitatis
Paedagogicae Cracoviensis Studia Psychologica V., 28-43.
Mangham, C., Mc Graht, P., Reid, G., & Stewart M. (1995). Resilience: Relevance to health
promotion. Detailed analysis. Unpublished report, Dalgousie: Atlantic Health Promotion
Centre.
McCubbin, H.I., & Patterson, J.M. (1983). Family stress and adaptation to crises: a Double
ABCX Model of family behavior. In D.W. Olson, & R.C. Miller (Eds.), Family Studied
Review Yearbook. 1, (pp. 87-106). Beverly Hills: Sage.
McCubbin, M.A., McCubbin, H.I., & Thompson, A.I. (1996). Resiliency in families. A conceptual
model of family adjustment and adaptation in response to stress and crises.
In H.I. McCubbin, A.I. Thompson, & M.A. McCubbin (Eds.), Family Assessment: Resiliency,
Coping and Adaptation- Inventories for Research and Practice, (pp. 1-64).
Madison: University of Wisconsin System.
McCubin, M.A., & McCubin, H.I. (1993). Familes coping with illness: The resiliencecy Model
of Family Stress, Adjustment and Adaptation. In C. Danielson, B. Hamel- Bissell,
& P. Winstead-Fry (Eds.), Families, Health and Illness: Perspectives on Coping and
Intervention, (pp. 21-64). St. Louis Missouri.
Mudrecka, I. (2013). Wykorzystanie koncepcji «resilience» w profilaktyce niedostosowania
społecznego i resocjalizacji. Resocjalizacja Polska, 5, 49-61.
Nadrowsk, N., Błażek, M., Lewandowska-Walter, A. (2017). Family resilience - definition
of construct and preliminary results of the Polish adaptation of the Family Resilience
Addessment Scale (FRAS). Current Issues in Personality Psychology. Volume 5(4),
313-322.
Ongińska-Bulik, N., Juczyński, Z. (2011). Prężność u dzieci i młodzieży - charakterystyka
i pomiar . Polska skala SPP-18. Polskie Forum Psychologiczne, 16, (1), 7-28.
Oxford Advance Learner’s Dictionary (2015). (9th Edition). Publishing house: Cornelsen
Verlagskontor GmbH.
Patterson, J.M. (2002). Understanding family resilience. Journal of Clinical Psychology.
58, (3),234-246.
Pietras T. (2014). Współczesne nurty w terapii rodzin. In I. Janicka, H. Liberska (Eds.),
Psychologia rodziny, (pp. 528-534). Warszawa: PWN.
Potměšil, M., & Pospíšil, J. (2013) Resilience factors in families of children with hearing
impairment. Psychologia Rozwojowa. 18, 1, 9-25.
Potměšilová, P. (2013). Disablised child in the family (A case study of the family resilience
process). Paidagogos, 1, 10, 144-161.
Rutter, M. (1987). Psychosocial resilience and protective mechanisms. American Journal
of Orthopsychiatry, 57, (3), 316-331.
Sikorska, I. (2016). Odporność psychiczna w okresie dzieciństwa. Kraków: Wydawnictwo
Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Sixbey, M.T. (2005). Development of the family resilience constructs (Master’s thesis).
https://education. ufl.edu/counselor- education/dissertations-list/ (access
25.10.2018).
Tryjarska, B. (2017). Style przywiązania partnerów a zadowolenie ze związku. In K. Lubiewska
(Eds.), Przywiązanie. Związki intymne, osobowość oraz problematykia kliniczno-
terapeutyczna, (pp. 13-30). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza
Wielkiego.
Van Breda, A.D. (2001). Resilience theory: A literature review. Pretoria, South Africa. https://
www.vanbreda.org /(access 22.08.2018).
Walch, F. (2012). Family resilience. Strengths for et through adversity. In F. Walsh (Eds.),
Normal family processes, (pp. 399-427). New York: Guilford Press.
Walsh, F. (1996). The concept of family resilience: crisis and challenge. Family Process,
35, 261-181.
Walsh, F. (2006). Strengthening family resilience. New York: Guilford Press
Welch, G.L., Harrist, A. (Eds.) (2017). Family Resilience and Chronic Illness. Interdisciplinary
and Translational Perspectives. New York: Springer
Werner, E. (1994). Overcoming the odds. Developmental and Behavioral Pediatrics, 15,
(2), 131-136
Werner, E.E. (2000). Protective factors and individual resilience. In J.P. Shonkoff & S.J.
Meisels (Eds.), Handbook of early childhood intervention. Second edition, (pp. 113-
132). Cambridge: Cambridge University Press.
Downloads
Published
2018-12-01
How to Cite
Sznajder, D., & Pietryga-Szkarłat, B. (2018). Family resilience – a new research challenge. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Psychologica, 11, 56–69. https://doi.org/10.24917/20845596.11.4
Issue
Section
Articles
